จารึกบนวงพระธรรมจักร (จารึก)

จารึกบนวงพระธรรมจักร

ลบ. 6

กว้าง 20.5 ซม. สูง 32 ซม.

ปัลลวะ ภาษาบาลี

จำนวน 1 ด้าน

วันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2522

พุทธศตวรรษที่ 12

วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ตำบลท่าหิน อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี

เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สมเด็จพระนารายณ์

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สมเด็จพระนารายณ์ จังหวัดลพบุรี

ในหนังสือจารึกโบราณรุ่นแรก พบที่ลพบุรี และใกล้เคียง

พระธรรมจักรถือว่าเป็นสัญลักษณ์แทนพระพุทธเจ้าปางปฐมเทศนา ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสี จารึกชิ้นนี้สลักบนวงพระธรรมจักร ซึ่งโดยทั่วไปวงพระธรรมจักรมักจะสลักเป็นลายดอกไม้บานสลับกับลายรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน สำหรับวงพระธรรมจักรชิ้นนี้ใช้จารึกข้อความแทนลวดลายต่าง ๆ ที่ปรากฏบนพระธรรมจักร คือ ลายลักษณะคล้ายใบไม้ ลายลูกประคำขนานกัน และลายหัวซี่ล้อพระธรรมจักรเป็นลักษณะเฉพาะของศิลปแบบทวารวดี หรือมอญโบราณที่ได้รับอิทธิพลศิลปอินเดียแบบคุปตะ